Nûçe - Tarîfeyên Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê li ser Çînê gihîştine %145! Pispor dibêjin ku dema tarîf ji %60î derbas bibin, her zêdebûneke din ti ferqekê çênake.

Bacên gumrikê yên Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê li ser Çînê gihîştine %145! Pispor dibêjin ku dema ku baca gumrikê ji %60î derbas bibe, her zêdebûneke din ti ferqekê çênake.

Li gorî raporan, roja Pêncşemê (10ê Nîsanê) bi dema herêmî, rayedarên Qesra Spî ji medyayê re zelal kirin ku rêjeya giştî ya bacê ya ku ji hêla Dewletên Yekbûyî ve li ser hawirdekirina ji Çînê hatiye ferzkirin %145 e.
Di 9ê Nîsanê de, Trump diyar kir ku di bersiva sepandina bacê 50% li ser kelûpelên Amerîkî ji aliyê Çînê ve, ew ê rêjeya bacê li ser kelûpelên Çînî yên ku ji bo Amerîkayê têne hinardekirin dîsa bigihîne 125%. Ev rêjeya 125% wekî "baca beramberî" tê hesibandin û bacê 20% yê ku berê ji ber fentanylê li ser Çînê hatibû sepandin nagire nav xwe.
Berê, Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê di 3ê Sibat û 4ê Adarê de bi hinceta pirsgirêka fentanylê bacên %10 li ser kelûpelên Çînî danîbûn. Ji ber vê yekê, rêjeya bacê ya zêdekirî ya giştî li ser hawirdekirina ji Çînê heta sala 2025an digihîje %145ê.

Her wiha, baca li ser "pakêtên bi nirxê kêm" ji sedî 120 hatiye zêdekirin.
Ev di nav heşt rojan de sêyemîn sererastkirin e derbarê pakêtên bi nirxek kêm de. Li gorî fermana dawî ya rêveberiyê ku ji hêla Trump ve di 9ê Nîsanê de hat îmzekirin, ji 2yê Gulanê pê ve, pakêtên ku ji Çînê bo Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê tên şandin û nirxa wan ji 800 dolarî zêdetir nîne, dê bi rêjeya baca %120 werin sepandin. Tenê du roj berî vê yekê, rêje %90 bû, ku niha bi rêjeya %30 zêde bûye.
Ferman her wiha destnîşan dike ku:
Ji 2ê Gulanê heta 31ê Gulanê, pakêtên bi nirxek kêm ên ku dikevin Dewletên Yekbûyî dê ji bo her tiştî 100 dolar bacê li ser wan were sepandin (berê 75 dolar bû);
Ji 1ê Hezîranê pê ve, tarîfa pakêtên ku tên dê ji bo her tiştî bibe 200 dolar (berê 150 dolar bû).
Pispor dibêjin ku dema ku bacên gumrikê ji %60î derbas bibin, zêdekirinên din ti ferqekê çênakin.
Di nîqaşekê de li ser bacên gumrikê yên Amerîka-Çînê bi Profesor Zheng Yongnian, Rêvebirê Enstîtuya Navneteweyî ya Qianhai ji bo Lêkolînên Pêşketî li Zanîngeha Çînî ya Hong Kongê (Shenzhen) re, wî wiha got:
Zheng Yongnian: Şerê gumrikê bi sînor e. Dema ku gumrik bigihîje %60-70, ev bi bingehîn wekî bilindkirina wan bo %500 e; ti karsazî nayê kirin, ku tê wateya veqetandinê.
Trump roja Pêncşemê gef xwar ku eger welatên cuda nikaribin bi Amerîkayê re li hev bikin, ew ê rawestandina 90 rojî ya "bacên beramberî" ji bo hin welatan biguherîne û bacên gumrikê vegerîne astên bilindtir.
Ev yek jî nîşan dide ku vebijarkên Amerîkayê qediyane; sepandina wê ya gumrikê ya dijwar hem li hundir û hem jî li navneteweyî rastî rexneyan hatiye, û ne mimkûn e ku kiryarên wiha di demek dirêj de berdewam bikin. Aliyê Çînê bi berdewamî helwestek tund parastiye, û diyar kiriye ku zor, gef û şantaj ne rêya rast e ku meriv bi wan re mijûl bibe.